Arşivde Araştırma Esasları

Araştırma Usulü

Araştırma hizmeti, 2 Ekim 2021 tarihli ve 31616 sayılı T.C. Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Arşivlerden Yararlanma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’e göre  verilmektedir.

Devlet Arşivlerinde Araştırma ve İnceleme Yapmak İsteyen Türk veya Yabancı Uyruklu Gerçek veya Tüzel Kişilerin Tabi Olacakları Esaslar

Üyelik İşlemleri

Ankara ve İstanbul’da bulunan araştırma salonlarına bizzat gelerek veya e-devlet’ten başvuruda bulunanların üyelik işlemleri “Devlet Arşivlerinde Araştırma ve İnceleme Yapmak İsteyen Türk veya Yabancı Uyruklu Gerçek veya Tüzel Kişilerin Tabi Olacakları Esaslara” göre yürütülmektedir.

Araştırma Salonu Çalışma Saatleri

Araştırma Salonlarımız; Ankara için hafta içi: 9.00-18.00 arası İstanbul için hafta içi: 9.00-16.30 arası açık olacaktır. COVID-19 tedbirleri çerçevesinde hafta sonu salonlarımız hizmet veremeyecektir. Bu süreç içerisinde gösterdiğiniz anlayış için teşekkür ederiz.

Online Araştırma:

https://katalog.devletarsivleri.gov.tr/

Not: Covid-19 tedbirleri kapsamında hafta sonu ve resmi tatil günlerinde araştırma salonlarından hizmet verilmemektedir.

Ücretler

Cumhuriyet Arşivi ve Osmanlı Arşivi Külliyesi araştırma salonlarında belge görüntü ücreti 0.50 TL, internet üzerinden belge görüntü ücreti 0.50 TL'dir.

Ulaşım ve İletişim

Ulaşım:

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Gayret Mahallesi 95. Sokak No:3 06170 Yenimahalle/ANKARA

Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı, Osmanlı Arşivi Külliyesi, İmrahor Cad. Sadabad Mevkii Kağıthane/İSTANBUL

İletişim:

Telefon: +90 (312) 307 9000 (Ankara Santral)

Telefon: +90 (212) 314 9000 (İstanbul Santral)

E-Posta: bilgiedinme@devletarsivleri.gov.tr

Belge Tarama Sistemine (BETSİS) Dahil Olan Arşivler

CUMHURİYET ARŞİVİ (BCA)

1933 yılına kadar Başvekalet Evrak Müdürlüğü olarak hizmet vermiş olup, 1933 yılında Başvekalet Evrak Müdürlüğü ile İstanbul'daki Hazine-i Evrak Müdürlüğü, Başvekâlet Evrak ve Hazine-i Evrak Müdürlüğü adı altında birleştirildi.

1943 yılında Başvekâlet Arşiv Umum Müdürlüğü kuruldu.

1974 yılında Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nün Ankara’da ki binasının inşasına başlandı.

27/2/1982 tarih ve 8/4334 karar sayılı "Bakanlıkların Yeniden Düzenlenmesi ve Çalışma Esaslarının Yürürlüğe Konulması Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı" ile Başbakanlık Teşkilâtı içerisinde Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı ve Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı yer almıştır.

10/10/1984 tarih ve 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ile Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

1974 yılında inşasına başlanan Devlet Arşiv Sitesi (Ankara) 29 Ekim 1988 tatihinde Başbakan Sn. Turgut ÖZAL tarafından hizmete açıldı.

9 Temmuz 2018 tarih ve 30473 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

16/7/2018 tarih ve 30480 sayılı Resmi Gazete'de 11 numaralı Devlet Arşivleri Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımlanmış olup Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı kurulmuştur.

OSMANLI ARŞİVİ (BOA)

Arşivcilik konusunda ilk ciddi teşebbüs, Maliye Nazırı Safvetî Paşa'nın 1845'te Enderun'daki tarihî vesika ve defterleri bir tertip içine almaya çalışması ile görülür.

1846 yılında Hazine-i Evrak Nezareti olarak hizmete başlamıştır. Aynı yıl Bâb-ı Âlî'nin iç kısmında bina yapımına başlanmış, Hazine-i Evrak’ın başına Sadaret Mektupçusu Es-Seyyîd Hasan Muhsin Efendi tayin edilmiştir. Türkiye'de arşivciliğin mimarı bu zattır denilebilir.

1922 yılında İcra Vekilleri Heyeti Riyaseti Kalem-i Mahsus Müdüriyetine bağlı, İstanbul'da Mahzen-i Evrak Mümeyyizliği kuruldu. 1923 yılında Mahsen-i Evrak Mümeyyizliği adı Hazine-i Evrak Mümeyyizliğine çevrildi. 1927 yılında ise Hazine-i Evrak Müdür Muavinliği adı altında Başvekâlet Müsteşarlığına bağlandı.

1933 yılında Ankara'daki Evrak Müdürlüğü ile İstanbul'daki Hazine-i Evrak Müdürlüğü, Başvekâlet Evrak ve Hazine-i Evrak Müdürlüğü adı altında birleştirildi. 1937’de Hazine-i Evrâk'ın adı Arşiv Dairesi Müdürlüğüne dönüştürüldü. 1943’de Başvekâlet Arşiv Umum Müdürlüğü kuruldu.

27/2/1982 tarih ve 8/4334 karar sayılı "Bakanlıkların Yeniden Düzenlenmesi ve Çalışma Esaslarının Yürürlüğe Konulması Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı" ile Başbakanlık Teşkilâtı içerisinde Cumhuriyet Arşivi Daire Başkanlığı ve Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı yer almıştır.

10/10/1984 tarih ve 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun ile Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü kuruldu.

2010 yılında yapımına başlanan Kağıthane’de Osmanlı Arşivi Külliyesi 1 Haziran 2013 tarihinde Başbakan Sn. Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıldı.

9/7/2018 tarih ve 30473 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 703 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 3056 sayılı Başbakanlık Teşkilatı Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun yürürlükten kaldırılmıştır.

16 Temmuz 2018 tarih ve 30480 sayılı Resmi Gazete'de 11 numaralı Devlet Arşivleri Başkanlığı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımlanmış olup Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı kurulmuştur.

TÜRK DİPLOMATİK ARŞİVİ (TDA)

Dışişleri Bakanlığı 1987 yılında Balgat’taki binasına taşınmış ancak Bakanlık Arşivi Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğüne taşınıncaya kadar Kızılay’daki Bakanlık binasında muhafaza edilmiştir.

2000 yılında Dışişleri Bakanlığı ile Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü arasında protokol yapılmış, Dışişleri Bakanlığı personeli Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nde istihdam edilerek Dışişleri Bakanlığı arşiv birimi kurulmuş ve Bakanlık Arşivi DAGM Yenimahalle yerleşkesine nakledilmiştir.

2001-2013 yılları arasında Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü’nde muhafaza edilmiştir. Daha sonra Çiğdem Mahallesi’nde inşa edilen ve 2012 yılından hizmete giren arşiv binasına taşınmıştır.

1919-2000 yılları arasında 65 milyon sayfa belgenin mevcut olduğu tahmin edilmektedir.

Ayrıntılı bilgi için http://diad.mfa.gov.tr/tarihce.tr.mfa

ARAŞTIRMACILAR

Belge Tarama Sistemine (BETSİS) aktarılan arşiv belgelerine

  • İnternet üzerinden,

https://katalog.devletarsivleri.gov.tr/ adresinden ulaşabilirsiniz.

Çalışma alanınıza giren veya ilgi duyduğunuz konular ile ilgili belgeleri arayabilir, katalog bilgilerini inceleyebilir, öncelikle bir kısmını gördüğünüz belge görüntülerini çalışma listesine ekleyip almak istediğiniz belge görüntülerini ise ücretini ödeyerek temin edebilirsiniz.

  • Araştırma Salonlarımızdan,

Çalışma alanınıza giren veya ilgi duyduğunuz konular ile ilgili belgeleri arayabilir, katalog bilgileri ve belge görüntülerini inceleyebilir, çalışma listesine ekleyip almak istediği belge görüntülerini ise Cumhuriyet Arşivi ve Osmanlı Arşivi Külliyesi araştırma salonundan ücretini ödeyerek temin edebilirsiniz.

İnternet üzerinden belge görüntüsü almak isteyen araştırmacılar aşağıda belirtilen yöntemleri kullanarak belge görüntülerini temin edebilir.

Yöntem-1

  1. http://katalog.devletarsivleri.gov.tr adresinden Belge Tarama Sistemi giriş ekranı açılır.
  2. Giriş ekranında kullanıcı adı ve şifre girilir.
  3. Giriş yapıldıktan sonar üst menüden “Basit Arama” veya “Detaylı Arama” kısmından tarama yapılır.
  4. Bulunan sonuçlardan incelenmek istenen belgenin özeti tıklanır ve ön izleme sayfası açılır.
  5. Sol tarafa belgenin sayfaları, seçme kutucukları ve görüntüleme butonları listelenir. Orta kısımda ise görüntünün ön izlemesi yüklenir.
  6. Satın alınmak istenen sayfaların yanlarında bulunan “seçme kutucuğu” işaretlenir.
  7. İşaretli belge görüntülerini almak için “Seçili Görüntüleri Al” butonuna tıklanır ve belge görüntüleri “E-Satış -> Satın Alınacak Belge Görüntüleri” kısmına eklenmiş olur.
  8. Üst menüden “E-Satış -> Satın Alınacak Belge Görüntüleri” kısmına tıklanarak satın alınacak belge görüntüleri sayfası açılır.
  9. Satış sözleşmesini, “Okudum ve Kabul Ediyorum” kutucuğunu tıkladıktan sonra “Satın Almayı Başlat” butonu ile ödeme ekranı açılır.
  10. Ödeme ekranında kredi kartı bilgileri girilip ödeme işlemi tamamlanır.
  11. Ödeme işlemi yapıldıktan sonra “E-Satış -> Satın Alınan Belge Görüntüleri” menüsünden “Görüntüle” butonu ile satın alınan belge görüntülerine ulaşılır.

Yöntem-2

  1. http://katalog.devletarsivleri.gov.tr adresinden Belge Tarama Sistemi giriş ekranı açılır.
  2. Giriş ekranında kullanıcı adı ve şifre girilir.
  3. Giriş yapıldıktan sonar üst menüden “Basit Arama” veya “Detaylı Arama” kısmından tarama yapılır.
  4. Tarama sonucu listelenen belgelerin yanında yer alan kutucuklar işaretlenerek çalışma listesine eklenir.
  5. “İşlemlerim -> Çalışma Listesi -> Çalışma Listelerim” menüsünden çalışma listeleri açılır.
  6. İlgili çalışma listesi seçilerek içerisindeki belgeler listelenir.
  7. Listelenen belgelerin sağ tarafında yer alan “Satın Al” butonu tıklanır ve ön izleme sayfası açılır.
  8. Sol tarafa belgenin sayfaları, seçme kutucukları ve görüntüleme butonları listelenir. Orta kısımda ise görüntünün ön izlemesi yüklenir.
  9. Satın alınmak istenen sayfaların yanlarında bulunan “seçme kutucuğu” işaretlenir.
  10. İşaretli belge görüntülerini almak için “Seçili Görüntüleri Al” düğmesi tıklanır ve belge görüntüleri “E-Satış -> Satın Alınacak Belge Görüntüleri” kısmına eklenmiş olur.
  11. Üst menüden “E-Satış -> Satın Alınacak Belge Görüntüleri” kısmına tıklanarak satın alınacak belge görüntüleri sayfası açılır.
  12. Satış sözleşmesini, “Okudum ve Kabul Ediyorum” kutucuğunu tıkladıktan sonra “Satın Almayı Başlat” butonu ile ödeme ekranı açılır.
  13. Ödeme işlemi yapıldıktan sonra “E-Satış -> Satın Alınan Belge Görüntüleri” menüsünden “Görüntüle” butonu ile satın alınan belge görüntülerine ulaşılır.

VATANDAŞLAR

Belge Tarama Sistemine (BETSİS) aktarılmayan arşivlik belgeleri,

Özel İdare Kaydı, İskân Kaydı ve Muhacir Kaydı talepleri şahsın kendisinin, varisinin veya vekilinin, istenilen kayıt türüne ait formu eksiksiz doldurarak talepte bulunması halinde; Başkanlığımıza devredilmiş olan fonlarda yapılacak kayıt taraması sonucuna göre varsa bulunan belgelerin onaylı sureti ücret ödenmeksizin temin edilebilir.

Vekaleten başvurulması durumunda, ibraz edilen vekaletname asıl veya onaylanmış olmalı; avukatın düzenlediği yetki belgesi ise asıl olmalıdır. Stajyer avukat, vekaletnamede adı geçen avukatın yazılı muvafakati ile vekaletname verenin belgesini alabilir.

Özelleştirilen,
“Türkiye Yapağı ve Tiftik A.Ş. (TYT), Köyteks Yatırım Holding A.Ş. (KÖYTEKS), Akdeniz San. ve Tic. A.Ş. (AKSANTAŞ), Türkiye Zirai Donatım A.Ş. (TZDK), Türk Motor San. ve Tic. A.Ş. (TÜMOSAN), Turban Turizm A.Ş. (TURBAN), Etimesgut Ağaç San. ve Tic. A.Ş. (ETAĞ), Türkiye Selüloz ve Kağıt Fab. A.Ş. (SEKA), Orman Ürünleri San. A.Ş. (ORÜS), Türkiye Gübre Sanayi A.Ş. (TÜGSAŞ), Türkiye Demir Çelik İşl. A.Ş. (TDÇİ), Sümer Halıcılık ve El Sanatları San. ve Tic. A.Ş. (SÜMERHALI), tta Gayrimenkul A.Ş. (TEKEL)” kurumlarında çalışmış olan personele ait bilgi ve belge talepleri Sümer Holding AŞ tarından karşılanmaktadır.
Detaylı bilgi için bkz. http://www.sumerholding.gov.tr/tr/kurumsal/sirket/birlestirilen-kurumlar.aspx
başvuru ve iletişim bilgileri için bkz. http://www.sumerholding.gov.tr/tr/iletisim/bize-ulasin.aspx